Het vak praktijkhoudend huisarts staat onder grote druk. Praktijkhouders moeten steeds meer personeel in dienst nemen en dat kost ontzettend veel tijd om aan te sturen, feedback te geven, op te leiden. Door nieuwe CAO's van hidha's en personeel - en door de toenemende vraagprijzen van waarnemers - exploderen de loonkosten, bij achterblijvende inkomsten voor praktijkhouders. Waarom zou je alle sores van het praktijkhouden nog op je schouders nemen als waarnemend huisarts of hidha als je een zorgeloze boterham kan verdienen met 8-5 werktijden. Zie ook gastblog (1).
Door het steeds veelvuldiger omvallen van collega-praktijkhouders krijgen de achterblijvers ook nog eens steeds meer verplichte diensten op hun schouders. Ik kreeg zelf voor 2020 als 63-jarige fulltimer voor 32 ANW-diensten toebedeeld met o.a. 11 nachtdiensten. Geschat aantal extra werkuren in de ANW 250 uur extra, waar 50 uur volstaat voor herregistratie. Het lijkt meer een taakstraf omdat je zo nodig praktijkhouder wil zijn. Daarbij alle vergaderingen van regionale huisartsorganen met hun voorbereidingen, ketenzorgverplichtingen enzovoorts. En dan heb ik het nog niet eens over uitbreidingen van de taken op het gebied van jeugdzorg, ouderenzorg, vaccinaties, extra patiëntenzorg door volumereductie in je plaatselijke ziekenhuis, vrijwel dichtgeslibde GGZ etcetera.
Dus als er een collega vertrekt, omvalt, of uit het leven stapt, is er een ongelooflijk probleem als er geen opvolger klaarstaat. Solidair zijn en de praktijk overnemen? Aanpassingen van HIS nemen dramatisch veel tijd en energie in beslag, de verzekeraars roepen alleen vanaf de zijlijn "zet 'm op" maar voegen verder niks toe, en als je na intense inspanningen de zorg voor de patiënten hebt veiliggesteld met hidha's en/of waarnemers, krijg je als reddende engel gewoon een bak diensten van de vertrokkene extra erbij.
Dit gaat niemand meer volhouden: daarom moet er NU een keuze gemaakt worden. Wil de bv Nederland het instituut praktijkhoudende huisartsen in stand houden, dan kan er niet langer meer worden getreuzeld met maatregelen.
Ik sprak hierover onlangs vrij langdurig met Joep de Groot, baas van CZ. In het gesprek ging het na een kleine omweg vooral om wat de toekomst van het instituut praktijkhoudend huisarts zou moeten zijn: persoonlijk, betrokken, probleemeigenaar, inschrijving op naam, dichtbij? Of kiezen we met zijn allen voor ambtenaren in loondienst van verzekeraar of publieke (dan wel commerciële) instelling? Die laatste variant is veel beter aan te sturen en af te knijpen. Maar je verliest alles wat je bij de huidige praktijkhouders nog wel hebt: integrale zorg met kennis van de (familie-)context in plaats van een huisartsloket op het centraal station of bij de Albert Heijn.
Als de keuze vóór praktijkhoudenden uitvalt, moet dan ook de consequentie worden aanvaard (om te beginnen met budgettair neutrale praktijkverkleining). Zo niet, dan even goede vrienden, dan moeten ze als de bliksem dat vermaledijde LSP uitrollen, zo veel mogelijk apps ontwikkelen en een nieuwe eerstelijnszorg-strategie opzetten. Je kunt dan bij om het even welke huisartseninstelling naar binnen stappen en het LSP helpt de zorgverlener de juiste adviezen te geven (hopelijk). Uiteraard een illusie dat dit goed werkt, maar als Nederland dat kiest, dan kiest Nederland dat. Er hoeven dan geen praktijkhouders meer te zijn en dus zijn er ook geen verplichte ANW-diensten meer.
Ik denk - na 23 jaar praktijkhouderschap - dat de meerwaarde van jarenlang integrale zorg en het kennen van je patiënten ligt in een beduidend lager aantal verwijzigingen dan door onervarenen, dan wel invallers of dienstdoende artsen die de patiënten helemaal niet kennen en bang zijn iets te missen. Praktijkhouders leveren betere en goedkopere zorg, is mijn stelling. Het praktijkhouderschap verder ondermijnen zoals VGZ doet, gaat op de lange termijn heel veel meer geld kosten. Succes met de beslissingen!